ΔΕΙΚΤΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΙΣ ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

• Θα πρέπει να επιτυγχάνεται πολύ καλή εντερική προετοιμασία τουλάχιστον στο 90% των ενδοσκοπήσεων, η δε επάρκεια της προετοιμασίας θα πρέπει να καταγράφεται με βάση τις διεθνώς χρησιμοποιούμενες κλίμακες. Θα πρέπει να καταβάλλεται κάθε προσπάθεια για την απομάκρυνση υπολειμμάτων κατά την διάρκεια της ενδοσκόπησης με την χρήση κατάλληλων μέσων (αντλίες νερού κλπ) και με την χρήση κατάλληλων διαλυμάτων.

  Αξιόπιστη κολονοσκόπηση σε έντερο με ανεπαρκή προετοιμασία δεν νοείται, καθώς η πιθανότητα μη εντοπισμού πολυπόδων, ιδιαίτερα των επίπεδων, είναι πολύ μεγάλη. Αυτό οδηγεί σε αυξημένο αριθμό επαναληπτικών κολονοσκοπήσεων με συνέπεια ταλαιπωρία των ασθενών, κόστος είτε για τα συστήματα υγείας είτε για τους ασθενείς και τέλος σε αύξηση των καρκίνων του παχέος εντέρου που θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί.

• Για να είναι αξιόπιστη μια κολονοσκόπηση θα πρέπει να έχει ικανή διάρκεια. Μια βιαστική ενδοσκόπηση χάνει ευρήματα. Ως ελάχιστος χρόνος για μια κολονοσκόπηση με βάση τις οδηγίες είναι τα 20 λεπτά από τα οποία τα 10 λεπτά τουλάχιστον θα αφορούν την απόσυρση του ενδοσκοπίου οπότε και γίνεται ο λεπτομερής έλεγχος του εντέρου, ενώ σε περιπτώσεις ελέγχου που πραγματοποιείται λόγω παρουσίας αίματος στις κενώσεις η διάρκεια θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 45 λεπτά. Η διάρκεια της ενδοσκόπησης θα πρέπει να καταγράφεται.

• Θα πρέπει να επιτυγχάνεται σε περισσότερες του 90% των ενδοσκοπήσεων ό έλεγχος μέχρι του τυφλό, δηλαδή πλήρης έλεγχος του παχέος εντέρου και αυτό θα πρέπει να αποδεικνύεται. Ενδοσκόποι με μικρότερα ποσοστά θα πρέπει να επανεκπαιδεύονται και τελικά να αποκλείονται από την διενέργεια κολονοσκοπήσεων.

• Η πιθανότητα ευρέσεως πολυπόδων γενικά και αδενωμάτων (πολυπόδων που εξελίσσονται σε καρκίνο) σε άτομα άνω των 50 ετών είναι μεγάλη. Όσο πιο προσεκτική είναι μια κολονοσκόπηση τόσο αυξάνονται αυτά τα ποσοστά. Σύμφωνα με τις οδηγίες αξιόπιστο κέντρο και αξιόπιστος ενδοσκόπος είναι αυτός που εντοπίζει στο 40% των ενδοσκοπήσεων που πραγματοποιεί πολύποδες και τουλάχιστον στο 25% των περιπτώσεων αδενώματα (πολύποδες που εξελίσσονται σε καρκίνο).

• Η χρήση ενδοσκοπίων υψηλής και υπερυψηλής ευκρίνειας και η χρωμοενδοσκόπηση αυξάνει τα ποσοστά ανευρέσεως πολυπόδων και θα πρέπει να είναι ο κανόνας σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90% των ενδοσκοπήσεων που πραγματοποιούνται σε κάθε κέντρο και από κάθε ενδοσκόπο.

• Θα πρέπει στο 90% των περιπτώσεων να επιτυγχάνεται ο στόχος της πλήρους εκτομής των ανευρεθέντων πολυπόδων με την χρήση της ενδεικνυόμενης μεθόδου και αυτή η μέθοδος θα πρέπει να καταγράφεται στην έκθεση της κολονοσκόπησης. Για πολύποδες μικρότερους των 3 χιλιοστών η αφαίρεση μπορεί να γίνεται με λαβίδα βιοψίας αλλά σε μεγαλύτερα μεγέθη αυτό είναι ανεπίτρεπτο.

• Οι πολύποδες με μέγεθος μεγαλύτερο των 5 χιλιοστών θα πρέπει στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων να στέλνονται για βιοψία (στόχος το 90%).

  Η θέση αυτή τείνει να αλλάξει καθώς με τις ενδοσκοπήσεις υψηλής ευκρίνειας και την προϋπόθεση της ικανής εμπειρίας του ενδοσκόπου η ανάγκη για ιστολογική εξέταση των πολυπόδων, ανεξαρτήτως τύπου, περιορίζεται. Σήμερα εφαρμόζεται ευρέως το «κόβω και πετάω» (cut and discard) σε πολύποδες χωρίς πιθανότητα κακοήθειας.

• Σε μεγάλους πολύποδες και στην περίπτωση ύποπτων πολυπόδων η θέση της πολυποδεκτομής θα πρέπει να μαρκάρεται με μελάνι ώστε να διευκολύνεται ο εντοπισμός της θέσης στους επανελέγχους και να εντοπίζεται τυχόν υπολειπόμενος πολύποδας, αλλά και για την περίπτωση που ο ασθενής χρειαστεί περαιτέρω χειρουργική αντιμετώπιση.

• Η χρήση προχωρημένων απεικονιστικών τεχνικών, ενδοσκόπησης υψηλής και υπερυψηλής ευκρίνειας και χρωμοενδοσκόπησης ψηφιακής είτε συμβατικής, είναι επιβεβλημένη (θα πρέπει να εφαρμόζεται στο σύνολο των περιπτώσεων) και αναντικατάστατη στην περίπτωση των πολυποδεκτομών. Ο χαρακτηρισμός του τύπου του κάθε πολύποδα θα πρέπει να γίνεται με τις διεθνώς χρησιμοποιούμενες κατηγοριοποιήσεις και να καταγράφεται.

Οι τεχνολογίες αυτές αφενός επιτρέπουν τον καθορισμό των ορίων του πολύποδα στα επίπεδα αδενώματα διασφαλίζοντας την πληρότητα τα εκτομής, αφετέρου δε επιτρέπουν τον ακριβή χαρακτηρισμό του τύπου του πολύποδα πριν την εκτομή. Ο ακριβής καθορισμός του τύπου και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του κάθε πολύποδα μπορεί να διαφοροποιήσει την επιλογή της μεθόδου εκτομής ιδιαίτερα με την ανεύρεση χαρακτηριστικών ύποπτων για κακοήθεια.